თაფლის არაყის დამზადება

taplis arayis dayeneba

   თაფლი არ დუღს, არ მჟავდება-ყველამ ვიცით, მაგრამ ეს მაშინ, როცა დაცულია შენახვის პირობები. თუ თაფლს ჰაერთან შეხება აქვს, ის შთანთქავს წყალს, თხელდება და სიტკბოც მალე სიმწარით იცვლება. ე.ი. ჰერმეტულობა აუცილებელი პირობაა. მეორე რაზეც ყურადღებაა მისაქცევი-ტემპერატურაა: 5-10 °C.

თაფლი როგორ შევინახოთ,  რომ არ ამჟავდეს ვიცით, ეხლა ვეცდები თაფლის, არაყად გარდაქმნის (სწორად ამჟავების) ეტაპების განხილვას.

თაფლი შედგება ძირითადად შაქრისაგან, რომელიც საფუარის (дрожжи спиртовые) მეშვეობით სპირტული დუღილის შემდეგ ალკოჰოლად გარდაიქმნება.

ჩვენი მიზანია: სპირტული დუღილის წამოწყება და ხელის შეწყობაა.

არაყის დასამზადებლად ძირითადად ანათალის გამონარეცხი, თაფლიანი წყალი გამოიყენება.

საქმეში მიდის: დაშაქრული, რაიმე მიზეზით დაწუნებული თაფლი, დაწუნებული ჩარჩოები ....

არ დამნანებია არაყად მოსადუღებლად: მცენარეული მანანა და ოქროს წკეპლას თაფლები.
მეფუტკრე საფუტკრეში ყოველთვის მოძებნის თაფლის არაყისთვის ნედლეულს, თუ მოინდომა)).

არაყის გამოსავლიანობა ყველა თაფლს განსხვავებული აქვს. საშუალოდ 1 ლიტრი თაფლიდან ერთი ლიტრი 40 გრადუსიანი არაყი უნდა გამოვიდეს (საშუალოდ).

თაფლის წყალხსნარი, 20%-თან ახლოს უნდა იყოს. 20% თაფლის შაქარს უნდა შეიცავდეს. 25%-ზე ზევით შაქარი გადაუმუშავებელი დარჩება. 

გასათვალისწინებელია, რომ 1 კილოგრამი თაფლი-მიახლოებით 800 გრამ შაქარს და 200 გრამ წყალს შეიცავს.  ხოლო 1 ლიტრა თაფლი, მიახლოებით 1,4 კილოგრამია.

ერთი სიტყვით: 10 კილოგრამ თაფლს მინიმუმ 2 ფუთი-32 ლიტრი წყალი დასჭირდება, შეიძლება ცოტა მეტი: 38-40ლ.

პირველ რიგში უნდა მივიღოთ "თაფლის ღვინო," მისი სიმაგრე მიახლოებით 10 გრადუსი იქნება, შემდეგ თაფლის ღვინოსაგან გამოვხდით არაყს.

სპირტული დუღილის დაწყებას გაზის გამოყოფით მივხვდებით, ნელ-ნელა  გაზი ქაფს აგროვებს სითხის ზედაპირზე. ეს გაზი ნახშირორჟანგია, რომელიც შაქრის სპირტად გარდაქმნისას გამოიყოფა. პროცესის დროს ასევე სითბო გამოიყოფა

დუღილის პროცესის პირველ ეტაპზე კარგია მასის დღეში რამდენჯერმე მორევა, შენჯღევა.

თაფლის ღვინო მზადაა მოსადუღებლად, როდესაც მასში ნახშირორჟანგის გამოყოფა შეწყდება. (უფრო ვრცლად:...)

თაფლის ღვინოს დასადუღებლად 2-3 თვე, შეიძლება მეტიც დასჭირდეს. ასე, რომ ჩვენ საფუარის პრობლემა არ გვაქვს: დღეისათვის ორ ჭურჭელში დუღდება ჩემთან თაფლის ღვინო. არა იმისთვის, რომ არაყი მოვადუღო, უბრალოდ თაფლის ნარჩენს ასე ვიცავთ გაფუჭებისგან და ნელ ნელა საფუარსაც ვკვებავთ და ვამრავლებთ.

გაზაფხულზე და შემოდგომაზე დრო არაა, ზაფხულში ძნელია არაყის მოდუღება-სიცხეებია, ზამთარი არაყის მოსადუღებლად გაუჩენია ღმერთს))

ჩვეულებრივ მიღებულია, რომ თაფლიან ფიჭას თუ თბილ წყალს გავურევთ, კიდევ უკეთესი-თუ ჭეოიან ჩარჩოს ჩავუმატებთ, სპირტული დუღილი  დაიწყება, აუცილებელი პირობა სითბოა 20-25 °C, არ უნდა დაგვავიწყდეს.

   მე ძალიან მცირე მოცულობაზე გირჩევდით ამის გაკეთებეს-დუღილის პროცესის წამოწყებას, როგორც პურის ცხობისას "ხაში", მგონი კარგი შედარებაა)). როგორც კი დუღილი შეუქცევად, ძლიერ ფაზაში გადავა, შეგვიძლია მოცულობა ორჯერ სამჯერ გავზარდოთ....და ასე, სანამ სრულად არ გავხარჯავთ თაფლს, რომელიც არაყად გვინდა მოვადუღოთ. მართალია ასე მეტი დრო დაგვეხარჯება, სამაგიეროდ პროცესს სრულად ვაკონტროლებთ, საქმეშიც ვერკვევით, გამოცდილებას ვიძენთ... 
   თუ რა მოცულობის მასას დაამზადებთ თავიდან, საფუარად, ხაშად, თქვენი გადასაწყვეტია, არსებული გამოცდილებიდან გამომდინარე...რაც მცირეა პრაქტიკა, ცაქმესაც მცირეს უნდა შევეჭიდოთ, თეორია და სხვისი გამოცდილება თეორია და სხვისი გამოცდილებაა))  
  თუ დუღილი სწრაფად დაიწყო და ძლიერად მიდის, შემდეგ თაფლის წყალხსნარს შეგიძლიათ ნაკლები ჭეო გაურიოთ, პროპორციას ვგულისხმობ. მესამე გაბევრებისას, გაზავებისას, უკვე დიდი გამოცდილება გექნებათ და მე, რომც გირჩიოთ რამე არ დამიჯერებთ))

დუღილის პროცესის ხანგრძლივობა  დამოკიდებულია ტემპერატურაზე- 20-25 °C  და ჭეოს რაოდენობაზე.

ჭეო, თვითონაც შეიცავს საფუარის სოკოს, მაგრამ მთავარია ის, რომ ამ სოკოს გამრავლება განვითარებისთვის აუცილებელ გარემოს ქმნის.

თუ ვერ მივაღწიეთ სპირტულ დუღილს, შეიძლება ღვინის ნალექის-თხლეს, ან კიდევ დაჭყლეტილი ხილის, ყურძენის გამოყენება.

ქარხნული საფუარებიდან: პურის, ლუდის, ღვინის-ყველას უკანასკნელი აჯობებს - ღვინის საფუარი. არაყი გამოვა, რაოდენობაც ნორმალური იქნება, ხარისხი ვერ იქნება მთლად იდეალური. არ მისინჯია, ასე ვფიქრობ. დოზები არ ვიცი((

ზოგადად ესაა.

კონკრეტულად კი ცალ ცალკე უზარმაზარი თემებია: 1.ნედლეული  2. ტექნოლოგია 3. მოდუღება, გამოხდა, გაფილტვრა...

ცალკე უზარმაზარი თემაა-მზა პროდუქტის მოხმარება))

ვეცდები დავამატო მომავალში ტექსტი და სურათებიც. 02.09.2017.

02.10.2017.   ჭურჭელს, რომელშიც სპირტული დუღილი მიმდინარეობს გერმეტულად ვერ დავხურავთ.

    ამ და ნებისმიერი სხვა სტატიის განხილვა ჩემი საიტიდან, შესაძლებელია ფეისბუქ ჯგუფში  - Tapli.ge(თაფლი.ჯი)

   თაფლის არაყი
   როდის გამოვხადოთ საარაყე მასა?

 

    ამ და ნებისმიერი სხვა სტატიის განხილვა ჩემი საიტიდან, შესაძლებელია ფეისბუქ ჯგუფში - Tapli.ge(თაფლი.ჯი)

   აქტუალური თემათქვენი საფუტკრე საქართველოს რუკაზე. ჯერ მხოლოდ სამეგრელო-ზემო სვანეთია რეალიზებული, ცოტა დაჩქარება ჭირდებათ))